اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک پاسخ عاطفی طبیعی به تجربیات ترسناک یا خطرناک است که شامل آسیب جدی واقعی یا تهدید به آسیب به خود یا دیگران میشود. با این حال، برای برخی از افراد، افکار یا خاطرات این وقایع، مدتها پس از رفع هرگونه خطر واقعی، به طور جدی بر زندگی آنها تأثیر میگذارد. این نوع تجربیات "تروماتیک" نامیده میشوند.
علائم و نشانهها
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) معمولاً ظرف سه ماه پس از وقوع حادثه ظاهر میشود، اما گاهی اوقات علائم ممکن است سالها ظاهر نشوند. علائم رایج عبارتند از:
- تجربه مجدد و مکرر رویداد آسیبزا
- کابوسهای مکرر دیدن
- تجربه خاطرات ناخواسته و آزاردهنده از آن رویداد
- طوری رفتار کردن یا احساس کردن که انگار آن اتفاق دوباره در حال رخ دادن است
- احساس ناراحتی هنگام یادآوری آن رویداد
- دوری از فعالیتها، مکانها یا افرادی که یادآور تجربه آسیبزا هستند
- دوری از دوستان و خانواده
- از دست دادن علاقه به فعالیتهایی که قبلاً لذتبخش بودند
- مشکل در داشتن احساسات عاشقانه
- ناتوانی در احساس لذت
- دائماً نگران بودن
- مشکل در تمرکز
- به راحتی عصبانی شدن
- مشکل در به خواب رفتن یا در خواب ماندن
- ترس از آسیب دیگران
- تجربه حملات ناگهانی سرگیجه، ضربان قلب سریع یا تنگی نفس
- ترس از مردن داشتن.
علل و عوامل خطر
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) واکنشی به وقایع آسیبزای زندگی مانند تصادفات رانندگی، آتشسوزی، بمبگذاری، تجاوز جنسی، شکنجه یا دیدن آسیب یا کشته شدن یکی از اعضای خانواده، دوست یا شخص دیگر است. درگیر شدن در یک فاجعه طبیعی مانند طوفان، سیل یا زلزله نیز میتواند منجر به PTSD شود.
برخی افراد رویدادهای آسیبزا را تجربه میکنند و به PTSD مبتلا نمیشوند. عوامل زیادی در ابتلای فرد به این اختلال نقش دارند. عوامل خطر، احتمال ابتلای فرد به PTSD را افزایش میدهند، در حالی که عوامل محافظتی، احتمال ابتلا به این اختلال را کاهش میدهند.
عوامل خطر برای اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) عبارتند از:
- تجربه وقایع خطرناک و آسیبهای روحی در گذشته
- سابقه مشکلات سلامت روان یا سوء مصرف مواد
- احساس درماندگی یا ترس شدید
- داشتن یک سیستم حمایتی کوچک پس از رویداد آسیبزا
- احساس گناه، شرم یا مسئولیت برای آن رویداد یا نتیجه آن
- تجربه استرس اضافی پس از رویداد (مثلاً از دست دادن یکی از عزیزان، درد و آسیب، از دست دادن شغل یا خانه).
عوامل محافظتی که ممکن است خطر ابتلا به PTSD را کاهش دهند عبارتند از:
- دریافت حمایت از افراد دیگر، مانند دوستان و خانواده
- شرکت در یک گروه حمایتی پس از یک رویداد آسیبزا
- احساس اعتماد به نفس در مورد اقدامات خود در رابطه با رویداد
- داشتن یک استراتژی مقابله یا راهی برای عبور از رویداد آسیبزا
- قادر بودن به عمل و پاسخ مؤثر علیرغم احساس ترس.
تشخیص و درمان
افراد میتوانند از اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بهبود یابند. برخی در عرض شش ماه بهبود مییابند، در حالی که برخی دیگر زمان بسیار بیشتری طول میکشد. تجربه هر کس متفاوت است.
مشاوره یا درمان تروما میتواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود و میتواند برای افراد مبتلا به PTSD بسیار مفید باشد. مشاوره خانواده و درمان فردی میتواند به مشکلات روابط کمک کند. روانپزشکان و پزشکان خانواده میتوانند برای افسردگی، عصبی بودن و مشکلات خواب که در افراد مبتلا به PTSD رایج است، دارو تجویز کنند. دارو زمانی بهترین اثر را دارد که فرد در جلسات مشاوره نیز شرکت کند. درمان باید متناسب با هر مراجع تنظیم شود.
داشتن حمایت پس از یک رویداد آسیبزا برای افراد مبتلا به PTSD بسیار مهم است. برخی از نمونههای حمایتهای مفید عبارتند از:
- آژانسهای خدمات خانواده
- آژانسهای سلامت روان جامعه
- مشاوران یا درمانگران
- پزشکان خانواده
- مراکز بهداشت جامعه
- رهبران مذهبی
- آژانسهای اسکان
- برنامههای کمک به کارکنان در محل کار (EAPs).
- ۰ ۰
- ۰ نظر